Inleiding en doel

Inleiding:

De familienaam Van Dinther is afgeleid van het gelijknamige dorp in de Meierij van ’s-Hertogenbosch, thans samen met Heeswijk, Nistelrode, Heesch, Vorstenbosch en Loosbroek de gemeente Bernhese vormend.

De etymologie van de naam Dinther kan wellicht als volgt verklaart worden.

Van Dinther wordt gezegd dat deze plaatsnaam reeds dateert van vóór het jaar 1000.

We komen de volgende schrijfwijzen van de naam tegen n.l. als volgt:

Dintre (1139); Dinthere (1196, ca. 1205, ca. 1233), Dinthre (ca. 1211), Dintere (1e kwart 13e eeuw), Dintert (1256).

In het tweede element van de naam kan de herkenning gevonden worden van een "hari” naam die in de tijd overgegaan is in "here”. Andere voorbeelden van zulke plaatsnamen zijn Mander, dat in 797 geschreven werd als Manheri en in het midden van de 12e eeuw als Manhere, in de plaatsnaam Losser in de 10e eeuw geschreven als Lutheri. In beide gevallen worden deze here namen door Maurits Gysseling omschreven als "hari” namen met de betekenis van "een zandige heuvelrug”. Hari namen gaan terug tot in de achtste eeuw.

Ook Förstemann geeft bij hari>heri>here en omschrijft de naam als volgt: Die mit hari zusammengesetzten meist westfalischen und nl. (niederländische) Ortnamen scheinen überwiegend aus der Zeit der Franken, zum teil aber auch aus der Zeit der Römer, zu stammen.

Bij samenstellingen zegt het eerste bestanddeel van de naam iets naders omtrent de tweede. Het element Dint heeft dus iets naders te vertellen bij de zandige heuvelrug. In het Engels woordenboek is bij "dint” en "dent” de betekenis van deuk en (in)deuken vermeld. Dent is in het oud-Engels Dynt, het oudengels en oudnederfrankisch zijn ca. 850 uit het westgermaans, ca. 5 na Chr., ontstaan. Een synoniem voor "deuk” kan in dit verband "kom” zijn zodat dan Dinther betekent "een kom in een zandige heuvelrug”. En aldus de ontstaanslocatie aangeeft van Dinther in mogelijk de achtste eeuw of zelfs eerder. (Aldus H.J.M. Thiadens met aanvullingen van mij.)

Deze verklaring is niet geheel onomstreden. Een andere verklaring van de naam wordt onderstaand weergegeven.

"Ik denk dat je de oudste vermelding "Dintre” (1139) serieus moet nemen. Kijkend in Ekwall "Consise Oxford Dictionary of English Place-Names”, viel mijn oog op de Engelse plaatsnaam Dinder ( in Sommerset) met als vroegste vermeldingen Denrenn (1065), Dinre (1174) en Dinra (1176). Het is een samenstelling uit Oudengels denu "vallei, dal”en renn (later aern) "huis/woning, opslagplaats” dus: huis/woning in de vallei” Zoiets zou wellicht voor Dinther ook passen. We moeten dan aannemen dat de "t” in Dinre is ingevoegd. (in een afschrift van de oorkonde van 1139 in het 1e kwart van de 13e eeuw wordt de naam geschreven als "Dintere” vD.)

Normaal vinden we in clusters van n+r een d ingevoegd, waarom dan hier een "t” , het zou kunnen komen door dissimilatie omdat het woord al begint met een "d”. " (Aldus Lauran Toorians.)

Kennis genomen hebbende van beide stellingen is wellicht een synthese mogelijk tussen beide opvattingen.

Mogelijk is dan "een vallei/dal in een zandige heuvelrug”de betekenis van Dinther, hetgeen prachtig aansluit op de geologische werkelijkheid.

(zie: N.L. van Dinther, Dinther in het Aa-Leigraaf-Beekgraaf gebied, in bewerking)

Het is nu niet zo dat alle "Van Dinthers” behoren tot één en dezelfde stam. De naam is immers afgeleid van het dorp en veel families daaruit afkomstig kunnen de naam aangenomen hebben.

Volgens de Nederlandse Familienamenbank van Het Meertens Instituut waren er in 2007, 1606 naamdragers "van Dinther”. Oss omvatte 195 naamdragers, ‘s-Hertogenbosch 152 en Bernhese 107. Kijk voor meer informatie op de website van het Meertens Instituut.

Doel:

Deze website is opgezet om bekendheid te geven aan geïnteresseerden naar de vorderingen en resultaten van onderzoek naar geslachten die de naam Van Dinther dragen. De onderzoeksresultaten kunnen reeds verwerkt zijn in een genealogie of nog onderhanden zijn, nieuwe vondsten zullen zo snel mogelijk verwerkt worden.

Het zou jammer zijn dat anderen geen kennis kunnen nemen van die resultaten omdat iedere onderzoeker de neiging heeft te zeggen”het is nog niet helemaal af”.

Uitwisseling en ter beschikking stellen van eigen onderzoek aan medeonderzoekers is voor de genealogie-beoefening onmisbaar. Deze procedure moet wel voldoen aan een aantal voorwaarden.

De genealogie moet onderbouwd zijn door vermelding van de gebruikte bronnen en/of literatuur zodat een ieder zelf het gepresenteerde kan controleren. Hypothesen dienen uitdrukkelijk vermeld te worden.

Maakt men in de eigen publicatie gebruik van reeds gepubliceerde genealogieën dan wel van door derden ter beschikking gestelde gegevens, dan dient dat aangegeven te worden. Zonder deze discipline op te brengen bezondigt men zich aan "pronken met andermans veren”.

Een aangeklede genealogie met de beschrijvingen uit de gevonden stukken met daarbij relevante achtergrond informatie en afbeeldingen verfraaien het geheel aanzienlijk.

Naast genealogieën van de Van Dinthers zullen ook opgenomen worden genealogieën van aanverwante geslachten, zodat ook diegene met de interesse voor onderzoek naar hun kwartieren profijt kunnen hebben van het aangebodene.

Op deze website zijn opgenomen de kwartierstaat Van Dinther – Smaling met daarbij behorende deelkwartierstaten

Tevens zal aandacht gegeven worden aan historische- en archeologische onderwerpen die van belang kunnen zijn voor achtergrond informatie, zie daarvoor onder de knop Heemhistorie.

De website zal aanmerkelijk in waarde toenemen bij ieders bijdrage. Onderzoek door iemand alleen is meestal een te grote opgave. Ook hier geld het adagium "samen zijn we sterk”.